Truyền thuyết Việt Nam là gì? Top 5 truyền thuyết Việt Nam hay nhất

Truyền thuyết là một trong những thể loại hấp dẫn và tạo nên nhiều giá trị cho kho tàng văn học Việt Nam. Những câu truyện truyền thuyết được lưu truyền từ đời này sang đời khác đã trở thành nét đẹp tinh hoa và thể hiện sự đơn nhất về văn hóa của người Việt. Hãy cùng Anybooks tìm hiểu chi tiết hơn về truyền thuyết Việt Nam là gì và top câu truyện truyền thuyết Việt Nam hay nhất nhé!

1. Truyền thuyết Việt Nam là gì?

Truyền thuyết Việt Nam là một thể loại thuộc văn học dân gian, được lưu truyền theo phương thức truyền miệng, thường có yếu tố tưởng tượng kì ảo để kể về các nhân vật, sự kiện liên quan đến lịch sử hoặc giải thích nguồn gốc các phong vật địa phương theo quan điểm của nhân dân. Về hình thức nghệ thuật, truyền thuyết sử dụng biến pháp nhân hóa, phóng đại, khoa trương kết hợp với yếu tố hư ảo và thần kỳ.

2. Đặc điểm nổi bật về thi pháp truyền thuyết Việt Nam

Cách xây dựng cốt truyện truyền thuyết Việt Nam rất đơn giản

Truyền thuyết không phải là thể loại có sự đa dạng về mặt nghệ thuật, hầu hết mọi cốt truyện truyền thuyết Việt Nam được xây dựng đơn giản và sơ lược, vì truyền thuyết lưu truyền bằng miệng nên yêu cầu câu chuyện phải ngắn gọn và dễ nhớ.

Cấu trúc của truyện truyền thuyết có 3 phần cốt lõi như sau:

• Lai lịch nguồn gốc nhân vật: Giới thiệu nguồn gốc, hoàn cảnh xuất thân và thông tin cơ bản về nhân vật chính. Đối với các nhân vật phi thường  thường là sự ra đời kỳ lạ, còn đối với các nhân vật bình thường sẽ được giới thiệu quê quán, tuổi tác, nơi sinh sống,...
• Tài năng nhân vật: Đây chính là cơ sở cho sự biểu dương ca ngợi nhân vật lịch sử của tác giả dân gian, từ tầm vóc, sức mạnh đến chiến công của nhân vật đều phi thường kỳ vĩ. Tài năng của nhân vật chính phi thường sẽ vượt trội hơn người, còn nhân vật chính là người bình thường thì sẽ được thần linh giúp đỡ.
• Kết thúc mở: Đa số các nhân vật đều xả thân vì nước, vì dân tộc nên được nhân dân tưởng nhớ, xây dựng đền thờ, trở nên hiển linh, hiển thánh để tiếp tục phù dân, giúp nước.

Cách xây dựng nhân vật của truyền thuyết Việt Nam dựa trên nhân vật có thật

Nhân vật lịch sử chính là do lịch sử tạo nên, nhân vật truyền thuyết là nhân vật lịch sử được tái tạo. Tuy nhiên, nhân vật đã được thêu dệt và trở nên lý hóa, nhuộm màu sắc huyền thoại hoang đường.

Chính vì thế, từ nguồn gốc xuất thân, dáng vẻ, sự ra đời, tài năng hay đến khi chết đi thì nhân vật đều vượt ra khỏi hình ảnh thật của cuộc đời và trở thành hình ảnh của nhân vật truyền thuyết.

Thời gian - không gian nghệ thuật trong truyền thuyết Việt Nam đã dần được cụ thể hoá

Thời gian trong truyền thuyết chưa được xác định cụ thể, rõ ràng và còn mơ hồ. Tuy nhiên, khi so sánh truyền thuyết với thần thoại hay truyện cổ tích thì thời gian của truyền thuyết đã được xác định cụ thể hơn.

Về không gian, nhân vật trong truyền thuyết có địa bàn hoạt động cụ thể, tương đồng chính xác với lịch sử. Không gian trong truyền thuyết thường đặt ở đầu và cuối truyện. Ở đầu truyện, không gian chính là bằng chứng xác thực nguồn gốc xuất thân, lai lịch, còn cuối truyện không gian có tác dụng đưa những yếu tố hoang đường huyền thoại gần với thực tế hơn. Điều này như một sự xác nhận của dân gian rằng truyền thuyết và lịch sử là một.

3. Phân loại truyền thuyết Việt Nam

Để phân loại cụ thể truyền thuyết Việt Nam thì các nhà nghiên cứu văn học vẫn chưa có sự thống nhất rõ ràng. Tùy vào từng nhà nghiên cứu sẽ có cách phân loại khác nhau. Họ sẽ dựa vào các yếu tố như: đồng đại hoặc lịch đại, nội dung, tính chất, sự kiện lịch sử hay nhân vật lịch sử,...để chia tiểu thuyết Việt Nam thành những tiểu loại riêng biệt.

Dựa vào sự phân loại của tác giả Nguyễn Tất Phát đã chia truyền thuyết thành 5 thể loại nhỏ dưới đây:

• Những truyền thuyết mang tính chất anh hùng ca thuộc thời đại các vua Hùng dựng nước
• Truyền thuyết trong 10 thế kỷ đấu tranh chống sự đồng hóa của phong kiến Trung Quốc, giành độc lập của dân tộc
• Truyền thuyết thời kỳ xây dựng và bảo vệ quốc gia phong kiến tự chủ
• Truyền thuyết lịch sử thời thuộc pháp
• Truyền thuyết thời đại Hồ Chí Minh

Tác giả Hoàng Tiến Tựu đã chia truyền thuyết thành 2 loại là:

• Truyền thuyết thời Văn Lang Âu Lạc.
• Truyền thuyết từ thời kỳ Bắc thuộc trở về sau.

Ngoài ra, còn nhiều tác giả khác phân chia truyền thuyết thành nhiều thể loại khác nhau giúp tạo nên sự phong phú, đa dạng của thể loại tiểu thuyết Việt Nam.

4. Top 5 truyền thuyết Việt Nam hay nhất

Truyền thuyết Hồ Gươm

Truyền thuyết Hồ Gươm là câu truyện truyền thuyết Việt Nam ý nghĩa thể hiện tinh thần đoàn kết chống giặc ngoại xâm, khao khát sống trong hòa bình, không có chiến tranh và ca ngợi tài đức vẹn toàn của vua Lê Lợi. Đồng thời, truyền thuyết còn giải thích nguồn gốc tên gọi Hồ Gươm - Hồ Hoàn Kiếm.

Truyền thuyết Hai Bà Trưng

Truyền thuyết Hai Bà Trưng là tác phẩm kể về hai người phụ nữ không những xinh đẹp mà còn dũng cảm, tài trí hơn người đã dám đứng lên lãnh đạo nhân dân chống giặc ngoại xâm cứu nước. Qua đó, truyền thuyết đã ca ngợi ý chí anh dũng, sự đoàn kết và tinh thần đấu tranh mạnh mẽ để đòi lại độc lập, tự do cho dân tộc ta từ xưa cho đến nay.

Truyền Thuyết Trọng Thuỷ Mị Châu

Truyền Thuyết Trọng Thuỷ Mị Châu gắn liền với vị vua An Dương Vương và nhà nước Âu Lạc của nước Việt xưa. Đây là câu truyện truyền thuyết dựa trên sự việc có thật khi Triệu Đà đưa quân sang xâm lược nước ta. Nhân dân đã thêm vào các yếu tố kỳ ảo và lưu truyền từ đời này sang đời khác để nhắc nhở con cháu đời sau phải luôn cảnh giác trước kẻ thù.

Bánh chưng, bánh giầy

Nhắc đến truyền thuyết hay và ý nghĩa của Việt Nam thì không thể bỏ qua truyền thuyết Bánh chưng, bánh giầy. Đây là truyền thuyết đánh giá cao sự thông minh, lòng hiếu thảo của người Việt và giải thích nguồn gốc ra đời của bánh chưng, bánh dày truyền thống.

Truyền thuyết Thánh Gióng

Có thể nói, truyền thuyết Thánh Gióng không còn quá xa lạ đối với người dân Việt Nam, đặc biệt là các thế hệ thiếu nhi. Truyền thuyết ca ngợi tấm lòng yêu nước, sự anh dũng và sức mạnh của vị anh hùng Gióng, đã hết lòng vì dân vì nước đánh bại giặc xâm lược, giữ yên bờ cõi và mang đến sự yên bình cho nước nhà. Hơn thế nữa, truyền thuyết Thánh Gióng đã thêm thắt vào nhiều yếu tố kỳ ảo để thể hiện khao khát hạnh phúc và bình yên của người dân Việt.

Xem thêm:

• Review sách Những tấm lòng cao cả - Edmondo De Amicis
• Review Sách Thời Gian Lắng Đọng Theo Bước Chân Em
• Review Sách Hôm Nay Tôi Thất Tình - Hạ Vũ

Trên đây là bài viết về truyền thuyết Việt Nam là gì và top 5 truyền thuyết Việt Nam hay nhất. Hy vọng những bài viết tiếp theo của AnyBooks sẽ nhận được sự quan tâm từ bạn nhé!